Jak motywować dziecko do nauki?

Każde dziecko jest inne i inne metody będą najlepiej się sprawdzać przy wspieraniu jego motywacji do nauki.

Prędzej czy później okazuje się, że ci, którzy wygrywają

to ci, którzy myślą, że mogą wygrać.

Richard Bach

Musimy jednak zdać sobie sprawę, że pewne prawidłowości są niezmienne i uniwersalne. Należy do nich między innymi piramida potrzeb stworzona przez Maslowa.

Według niego kolejność zaspokajania potrzeb jest następują

  1. fizjologiczne

  2. bezpieczeństwa

  3. społeczne

  4. szacunku (osiągnięć i prestiżu)

  5. samorealizacji

Zaspokojenie potrzeb znajdujących się niżej w hierarchii, jest warunkiem aktywizacji potrzeb wyższych. Będąca na końcu samorealizacja oznacza między innymi potrzebę rozwoju i nauki. Z tego względu ważne jest uświadomienie dziecku jakie są konsekwencje tego, że nie będzie się uczyło: brak osiągnięć (4), trudności ze zdobyciem odpowiedniego wykształcenia, strach (2) przed brakiem pracy i środków do życia, co może wiązać się z głodem (1). Oczywiście celem nie jest straszenie dzieci, że jak nie będą się uczyć, to będą chodziły głodne, ale pokazanie im zależności pomiędzy nauką a zaspokajaniem potrzeb wyższych.

To, co pomaga dziecku zmobilizować się do pracy, to dobra organizacja czasu nauki. Mając wyraźnie ustalone cele i terminy, łatwiej poradzi sobie z problemem zwlekania. Odkładanie działań na później, przeszkadza wielu osobom, niezależnie od ich wieku. Pozornie „uprzyjemniamy” sobie czas, ale w rzeczywistości zwlekanie powoduje wyrzuty sumienia, złe samopoczucie, a nawet spadek samooceny. Najlepszym sposobem radzenia sobie z tym nawykiem jest rozpoczęcie pracy nad realizacją zamierzeń „od zaraz”.

Miejsce pracy ma również duży wpływ na efektywność nauki. Ważne, żeby atmosfera w której pracuje dziecko była przyjemna i przyjazna. Niech jego miejsce pracy kojarzy mu się pozytywnie.

Duży wpływ na motywację ma także pozytywna ocena rezultatów własnej pracy. Dlatego ważne jest docenienie nawet tych drobnych sukcesów. Najlepszy efekt da pochwała konkretna, wskazująca na pozytywne działanie, a nie pochwała dziecka jako takiego.

Jeśli widzicie, że Wasze dziecko się stara, a mimo to nie osiąga wyników, które Was (lub je same) satysfakcjonują, ważne będzie wsparcie i zauważenie jego wysiłków i pracy. To pozwoli dziecku lepiej poradzić sobie z porażką i sprawi, że motywacja do nauki nie spadnie.

Najważniejsze, aby dziecko miało świadomość, że ma ogromną szansę na osiągnięcie sukcesu i że wiele decyzji, które teraz podejmuje, może na zawsze wpłynąć na jego życie. To, jak teraz traktuje swoją edukację, będzie miało wpływ na jakość całego jego życia. Ważne, aby dziecko miało świadomość, że to ono decyduje jak wykorzysta daną mu możliwości edukacji. To, czy z niej skorzysta, zależy tylko od niego. Jeśli weźmie sprawy „w swoje ręce”, w przyszłości nie pozwoli innym na decydowanie za siebie. Poczuje, że wybór należy do niego.

Dzieci stawiające sobie za cel zdobycie wiedzy lepiej się uczą, czerpią większą przyjemność z nauki. Czasem dążenie do celu jest ciężką i wyczerpującą pracą. Bez motywacji i wsparcia dziecko nie znalazłoby siły do pokonywania przeszkód i trudności. Tutaj wsparcie rodziców i dawanie przykładu własnym postępowaniem jest niezastąpione. Już samo okazanie zainteresowania może zdziałać bardzo wiele.

Konieczna jest wiara w sukces dziecka, dostrzeganie osiągnięć, pokazanie mu, jak niesamowite możliwości w nim drzemią (niektóre nadal nieodkryte). Zdiagnozowanie naturalnych predyspozycji dziecka i wykorzystywanie ich podczas nauki może przyczynić się do wzbudzić w dziecku motywacji wewnętrznej do nauki.


A oto kilka wskazówek, które warto zastosować pomagając dziecku zwiększyć motywacji do nauki:

  • podkreślaj znaczenie nauki w życiu człowieka,

  • powtarzaj myśl, że nauka jest celem sama w sobie,

  • nie przypisuj zbyt dużej wagi ocenom,

  • wyrażaj się pozytywnie o szkole i o  nauczycielach,

  • doceniaj pracę i samodzielność,

  • dostrzegaj osiągnięcia dziecka,

  • nie krytykuj, nie oceniaj,

  • pomagaj, ale nie wyręczaj,

  • nie wyśmiewaj niepowodzeń, ale wskaż jak można uczyć się na błędach,

  • nie stawiaj wymagań wobec dziecka ponad jego możliwości,

  • nie wyprzedzaj materiału szkolnego,

  • wskazuj powiązanie wiedzy ze zjawiskami istniejącymi w otaczającym środowisku,

  • podkreślaj korzyści w życiu codziennym płynące ze zdobycia konkretnej wiedzy,

  • pokazuj praktyczne zastosowania informacji zdobytych w szkole,

  • odnieś się do współczesności np. przy nauce historii,

  • wskazuj powiązanie dzisiejszych problemów z opisywanymi w literaturze,

  • wzbudzaj w dziecku zainteresowania wieloma dziedzinami życia,

  • stwórz warunki do poszerzenia wiedzy i doświadczeń dziecka,

  • pomagaj w rozwinięciu umiejętności potrzebnych w nauce (czytanie, zapamiętywanie, notowani, koncentracja uwagi i inne),

  • wspieraj!

Bliskie więzi to jeden z najważniejszych czynników ułatwiających rodzicom rozbudzenie u dziecka zamiłowanie do nauki. Podstawa to zrozumienie, akceptacja i zaufanie do naszego ucznia. Zainteresowanie sprawami dziecka, wiara w jego możliwości i stworzenie poczucia bezpieczeństwa, ułatwi dzieciom uporać się z trudnościami i brakiem chęci do nauki.

Pamiętajmy, nawet najlepsze metody i najbardziej usilne próby mogą zawieść, jeśli sami nie będziemy dawali dziecku przykładu własnym postępowaniem.

Autor: Barbara Ukleja, psychopedagog kreatywności, trener Centrum Edukacji SENSUS



Trwa wysyłanie Twojej oceny...
Jeszcze nie ocenione. Bądź pierwszym który oceni ten wpis!
Kliknij pasek ocen aby ocenić wpis.



Informacja o dotacji

Fundusze Europejskie - dla rozwoju innowacyjnej gospodarki - Inwestujemy w waszą przyszłość.