Kiedy zacząć naukę języków obcych?

Rodzice jak również nauczyciele, w sposób bardzo istotny wpływający na proces edukacji, chcemy korzystać ze wszystkich możliwych środków by wychować dziecko otwarte na otaczający świat. Jednym z tych elementów jest właśnie język obcy.

Zdajemy sobie sprawę, że w dzisiejszych czasach język obcy jest często narzędziem pracy, z całą pewnością otwiera nowe horyzonty, daje nowe możliwości, przenosi w inną kulturę, pokazuje i uwrażliwia na inny sposób życia i pojmowania świata.

Nie jest już dziś odkrywcze stwierdzenie, że dziecko wykazuje dużo większą łatwość w przyswajaniu nowej wiedzy, w tym języka obcego, niż osoba dorosła. Badania w tej dziedzinie wykazały i potwierdziły tezę, że można uczyć się przez całe życie i w każdym wieku. Jednakże prawdą niezaprzeczalną i potwierdzoną naukowo jest również to, że dzieci do 6 roku życia wykazują niebywałą chłonność i potencjał. Niektórzy badacze twierdzą nawet, że aż 80% swojego potencjału intelektualnego u dzieci 0-6 lat, resztę nabywając z każdym kolejnym rokiem życia.

Dziś można powiedzieć, że uczenie się języka obcego w wieku 11-12 lat to dość późno. Naukowcy twierdzą, że w tym wieku następuje tzw. lateralizacja, na skutek której mózg staje się sztywny. W krtani dorastającej osoby następują strukturalne zmiany, co czyni ją mniej elastyczną i gorzej przystosowującą się do tworzenia nowych dźwięków. Optymalnym wiekiem aktywizacji języka jest zatem 4-8 rok życia, kiedy to najsprawniej działa aparat pozwalający na imitację a mózg posiada największą plastyczność. W tym właśnie kontekście używa się terminu "wiek krytyczny", który oznacza, że pewne umiejętności muszą zostać nabyte w określonym momencie życia.

Należy wspomnieć jeszcze o kilku istotnych problemach, które towarzyszą nauce języków obcych u dzieci. Gdyby nie one, to pewnie większość z nas byłaby dziś poliglotami. Tak więc to, co może stać się istotną przeszkodą, to brak pewnych nawyków zapamiętywania. Podobnie jest z koncentracją i funkcjonowaniem pamięci krótkotrwałej oraz jej współpracą z pamięcią trwałą.

Wiadomo, że dzieci mają ogromny potencjał i dużą łatwość w zdobywaniu nowych wiadomości. Odpowiednio stymulowane i zachęcane do tego przez sprzyjające im otoczenie, odpowiadają na wszelkiego typu bodźce nie tylko językowe. Dużym zaniedbaniem byłoby nie skorzystać z tej wszech towarzyszącej im motywacji będącej motorem ich działania, z tej elastyczności umysłowej, fonetycznej, słuchowej oraz wielkiej wyobraźni. Dzięki tym zdolnościom dzieci są w stanie uczyć się całkowicie różnych języków. Jest dowiedzione naukowo, że nauka drugiego języka obcego i kolejnego nie obciąża wcale umysłu dziecka, jak twierdzono kiedyś, ale istotnie podnosi jego poziom intelektualny i stymuluje rozwój ogólny. Dziecko dwujęzyczne bez trudu przechodzi od jednych symboli do drugich. Stwierdzono również u dzieci bilingwialnych brak blokad spowodowanych np. nieśmiałością, lękiem przed wyśmianiem, które istotnie potrafią utrudnić dzieciom naukę języków obcych.

Techniki

Wczesne nauczanie języka obcego opiera się przede wszystkim na produkcji ustnej i rozróżnianiu znaków graficznych. Dzieci posiadające już bazę w postaci swojego języka ojczystego muszą nauczyć się niejako na nowo mówić. To oznacza drogę, którą muszą podjąć raz jeszcze w celu opanowania kolejnego języka. Nauczyciel powinien znaleźć optymalną metodę, która nie byłaby zbyt infantylna i stać się przewodnikiem, który pozna potrzeby dzieci, przekształci je w cele i stworzy sytuację, kontekst nauczania adekwatny do zainteresowań dziecka, jego emocji i potrzeb zarówno uczuciowych jak i ruchowych czy społecznych. Pytanie jakie pojawia się w tym momencie brzmi: jak skorzystać z wrodzonych zdolności dziecka, aby rozwinąć w nim umiejętność komunikacji w języku obcym?

Użyj ciała

Dziecko poznając otaczający je świat korzysta w pełni z całego ciała, zmysłów, słuchu, wzroku, dotyku, mimiki, ruchu. Przyswaja o wiele szybciej nowe treści, jeśli pozostają one w ciągłej relacji z jego własną naturalną aktywnością. Dziecko postrzega język obcy jako zabawę. Wystarczy zbliżyć sytuację nauki do rzeczywistej i wykorzystać techniki ludyczne, które zaspokajają fundamentalne potrzeby dziecka: ruch, działanie, skakanie, taniec, śpiewanie. Dobrze, żeby powstało zaplecze lingwistyczne stworzone według tych kryteriów.

Tematyka

Świat dziecka jest fascynujący. Jego naturalna potrzeba eksploracji jest ściśle związana z tym, co leży w polu zainteresowań młodego człowieka. Głównie jednak tyczy się rosnącej w dziecku świadomości "samego siebie". Sytuacje, z którymi dzieci najbardziej się identyfikują to: rodzina, życie przedszkolne, zwierzęta, święta, gry, zabawy, zajęcia sportowe, posiłki, ubrania, kolory. Korzystając z tych elementów należy ukierunkować dziecko na poznawanie "innego". Dla dziecka celem nauki nie jest język sam w sobie i jego opanowanie, ale możliwości jakie on daje np. zabawa z rówieśnikami czy współpraca z nauczycielem. Język obcy dla dziecka to środek za pośrednictwem którego działa, jest aktywne, wchodzi w interakcję z otoczeniem. W przyszłości bez wątpienia stanie się on narzędziem pracy i komunikacji.

Myślą przewodnią nauczania języków obcych dzieci jest poszukiwanie pedagogiki dostosowanej do danej sytuacji. Dlatego też dobrze jest, kiedy nauczyciel potrafi odejść od tzw. metod tradycyjnych. Rzeczywistość jest taka, że często dzieci zaczynają naukę w tym samym wieku. Tymczasem nauczanie wczesne języków obcych wymagałoby, aby z dziećmi pracować w grupach zbliżonych poziomem, a niekoniecznie wiekiem, a nawet indywidualnie. W tym wypadku należy odejść od schematu i zmienić styl nauczania. To dziecko z całą swą różnorodnością psychofizyczną gra główną rolę w procesie nauczania.

Autor: mgr Magdalena Pachniewicz-Piechulska,



Trwa wysyłanie Twojej oceny...
Jeszcze nie ocenione. Bądź pierwszym który oceni ten wpis!
Kliknij pasek ocen aby ocenić wpis.



Informacja o dotacji

Fundusze Europejskie - dla rozwoju innowacyjnej gospodarki - Inwestujemy w waszą przyszłość.